در این آزمایش می خواهیم با یک ترانزیستور به یک رله فرمان دهیم. قطعه های مورد نیاز عبارتند از:

1. ترانزیستور BC337 یک عدد

2. رله 5 پایه 5 ولتی یک عدد

3. دیود یک عدد

4. مقاومت یک عدد

5. LED دو عدد

6. Push Button یک عدد

در این آزمایش از یک ترانزیستور BC337 استفاده شده است. این ترانزیستور از نوع NPN است. ترانزیستورهای NPN را به عنوان ترانزیستور منفی می شناسند. پایه بیس در این ترانزیستور به مثبت منبع تغذیه در مدار متصل می شود. برای فعال کردن یک ترانزیستور منفی باید به پایه بیس آن حداقل ولتاژ 0/7 ولت را اعمال کرد. با فعال شدن ترانزیستور و با اتصال امیتر به زمین، جریان از امیتر به کلکتور برقرار می شود.

بنابراین در ترانزیستور منفی، پایه بیس به مثبت منبع تغذیه و پایه امیتر به زمین مدار متصل می گردد. در تصویر زیر، پایه بیس بعد از اتصال به یک مقاومت به VCC متصل شده است. وجود مقاومت نشان می دهد که عبور جریان ضعیفی از بیس می تواند ترانزیستور را فعال کند،

می توانید فایل شبیه ساز مدار بالا را از اینجا دانلود کرده و در نرم افزار پروتئوس باز کنید. در این مثال از دو LED  آبی با نام D1 و LED  سبز با نام D2 استفاده شده است.

با اجرای این نمونه در نرم افزار پروتئوس خواهید دید که ابتدا LED سبز روشن است و پس از فشار دادن Push Button جریان از مقاومت به پایه بیس ترانزیستور رسیده و ترانزیستور فعال می شود. در این حالت اتصال زمین از پایه امیتر به کلکتور برقرار شده و رله تحریک می شود بنابراین LED سبز، خاموش و LED آبی روشن خواهد شد. با رها کردن Push button مجددا ترانزیستور و رله غیر فعال شده، LED آبی خاموش و LED سبز روشن می گردد.

همانطور که می دانید بوبین (سیم پیچ) رله یک سلف است پس می تواند جریان در خود ذخیره کند. در هنگام قطع جریان، ولتاژ زیادی از سلف به مدار بر می گردد که می تواند در عملکرد قطعات الکترونیکی موجود در مدار اختلال ایجاد کرده یا حتی به آن ها آسیب بزند. به همین جهت یک دیود به صورت بایاس معکوس بین دو پین بوبین رله قرار داده شده تا از ترانزیستور در مقابل جریان القایی بازگشتی محافظت کند. همان طور که قبلا گفته شده به این دیود، دیود ضربه گیر یا دیود هرز گرد گفته می شود.

در تصویر زیر یک ترانزیستور BC337 را مشاهده می کنید. در این ترانزیستور، اگر سطح صاف آن را به سمت خودتان بگیرید، از سمت چپ پایه اول،Collector، پایه دوم، Base و پایه سوم Emitter خواهد بود.